Testy normalności
Testy na badanie normalności są testami należącymi do nieparametrycznych, służą
one do weryfikacji hipotezy mówiącej o
rozkładzie normalnym cechy X w zbiorowości generalnej.
1) Test zgodności c²
dana jest duża próba
H0: F(x)Îw
H1: ~H0
najpierw musimy zbudować szereg rozdzielczy w przedziałach klasowych o liczebnościach ni,
zle w każdej klasie musi być przynajmniej 8 elementów

później obliczamy prawdopodobieństwo że zmienna losowa o wyznaczonej dystrybuancie F(x) przyjmie wartości
odpowiednio należące do i-tej klasy

Wartość statystyki testowej obliczamy ze wzoru:

r – liczba przedziałów
ni – liczebność i-tego przedziału
npi – liczebność teoretyczna i-tego przedziału
przy danym poziomie istotności alfa np 0,05 odczytujemy z tablic rozkładu chi
kwadrat dla r-k-1
stopni swobody (k – liczba szacowanych parametrów; jest to najczęściej 2 –
pochodzące od dwóch estymatorów: średnia i wariancja) wartość krytyczną chi
kwadrat alfa
Jeżeli zachodzi nierówność chi kwadrat < chi kwadrat alfa to odrzucamy H0
2) Test badania normalności Shapiro – Wilka
Wtym teście
dana jest mała próba
H0: F(x)=F0(x); gdzie F0(x) jest dystrybuantą rozkładu normalnego
H1: ~H0
obliczamy wartość statystyki testowej:

n/2 – część całkowita z dzielenia n/2
x(i) – uporządkowany rosnąco ciąg wartości badanej zmiennej
an-i+1 – odczytujemy ze specjalnych tablic współczynników a dla testu normalności Shapiro –
Wilka natomiast
Wa
odczytujemy z tablicy wartości krytycznych dla testu normalności Shapiro –
Wilka
jeżeli W>Wa brzk podstaw do odrzucenia H0
23. Test niezależności chi²
Zbiorowość generalna badana jest w tym teście pod kątem dwóch cech które nie
muszą być
mierzalne. Ze badanej zbiorowości losujemy próbę n elementową. Wyniki grupujemy
tworząc odpowiednią tablicę niezależności o r wierszach i s kolumnach. Grupowanie
jest przeprowadzane w ten sposób, tak iż w każdym polu tablicy liczba elementów była
większa lub równa 8. Sprawdzamy testując czy badane cechy są niezależne:
H0: P(x=xi; y=yj) = p(x=xi)P(y=yj)
H1: ~H0
Sprawdzianem tej hipotezy jest statystyka:

Wartość obliczonego sprawdzianu porównujemy następnie z odczytaną z tablic krytyczną
chi kwadrat alfa którą przy
poziomie istotności alfa np 0,05 i dla (r-1)(s-1)
Jeżeli: chi kwadrat< chi kwadra alfa to odrzucamy H0
Do wyrażenia siły korelacji dwóch cech niemierzalnych służy
współczynnik kontyngencji C – Pearsona- jest wielkością unormowaną <0,1>
Bliskie 0 wartości współczynnika świadczą o bardzo słabej zależności między cechami
zaś watości
bliższe 1 oznaczają silną zależność.

24. Zastosowanie testów serii
Testy serii należą do testów nieparametrycznych stosowanych dla sprawdzenia hipotezy gdy nie można wykorzystać testów parametrycznych
ponieważ utrudniają to wymagane
założenia.
1) Test serii dotyczący losowości próby
Z badanej zbiorowości generalnej bierzemy próbę n – elementową.
H0: wybrana próba jest losowa
H1: ~H0
Test istotności - postępowanie:
Z uporządkowanego ciągu wyników wg kolejności pobierania elementów próby
obliczamy medianę.
Każdemu wynikowi przypisujemy obok odpowiedni symbol: „a” jeśli xi<Me lub „b” jeśli xi>Me.
Wynik równy medianie xi=Me odrzucamy.
Otrzymujemy ciąg symboli „a” i „b”. Obliczamy liczbę
tych samych ciągów znaków a i b czyli liczbę serii k.
Z tablic rozkładu serii przy danym poziomie istotności alfa np. 0,05 odczytujemy
odpowiednio dwie wartości krytyczne k1 i k2 aby zachodziły relacje:
P(k<k1)=a/2
P(k>k2)=1-a/2
Jeżeli nasze k należy do przedziału k1<k<k2 nie ma podstaw do odrzucenia H0
2) Test serii możemy wykorzystać do badania hipotezy, że dwie próby pochodzą z jednej zbiorowości
generalnej
Dane mamy dwie zbiorowości, z których wylosowaliśmy próby o liczebnościach n1 i n2.
Na podstawie tych wyników sprawdzamy hipotezę, że próby te pochodzą z
jednej zbiorowości generalnej (czyli rozkłady obu zbiorowości nie różnią się
statystycznie).
Test istotności - postępowanie:
Wyniki obu prób ustawiamy rosnąco w jednym ciągu. Elementy próby z pierwszej zbiorowości
oznaczamy „a”, a elementy z drugiej próby „b”. Odczytujemy z tablic
serii dla przyjętego poziomu istotności alfa no 0,05 oraz liczb n1, n2 wartość krytyczną k
alfa.
Jeżeli k<k alfa to odrzucamy hipotezę H0.